MOKUMSE TAFERELEN DEEL IV: ‘PAAI’

Na de veel te koude en natte maand april barst plotseling een recordwarmte los in de eerste week van mei. In één week tijd stijgen de dag-temperaturen van 7 graden naar 25 graden Celsius, met uitschieters richting 27 graden. Nederland is voor heel even het warmste land van Europa. Dat dit uiteraard zijn weerslag heeft op het onderwater leven staat buiten kijf. Waterplanten worden groener, lelievelden verschijnen aan de oppervlakte en een explosie aan muggenlarven en watervlooien vervult de waterlagen. Het 2e weekend van mei plan ik een aantal dagen Amsterdam om verschillende wateren te bevissen, opzoek naar karper.

Optijd of te laat?
Met deze plotselinge verandering in warmte, zowel boven als onderwater, kan de ‘paai’ niet lang uitblijven. In April werden mijn vangsten met de week dikker en dikker en begonnen de karpers de ondiepere watergedeelten in te zwemmen, opzoek naar ‘elkaar’. Daar liggen ze nu nog steeds in afwachting van een reeks stabiele en warme voorjaarsdagen om aan de paai te beginnen. De watertemperaturen van water tot circa 1,5 meter diepte heeft een temperatuur van 15 graden bereikt en her en der zie je groepjes karpers achter elkaar aanjagen, het begin van een paaiperiode. Ik vraag mij af of ik optijd of te laat ben? maar het karpergedrag wisselt gelukkig nogal nogal per watersoort.

De eerste dagen van de paaiperiode zijn de kleinere exemplaren aan de beurt. Het nog korte riet en de lisdodden zwiepen ruig heen en weer, gevolgd door de nodige moddersporen en veelal groepjes van drie tot zes kleinere karpers belagen elkaar fanatiek. Op deze wateren vind ik in de vroege morgen, voor het te warm is, nog verschillende groepjes grotere karpers die nog niet aan de paai deelnemen. Ze happen rustig hun voedseldeeltjes onder bruggen en overhangend struikgewas vandaan en zijn flink op gewicht. Ik vang er een serie van, voornamelijk torpedo schub’s die flink strijd leveren op het lichte materiaal.

De warmte houdt aan
De warmte lijkt van geen wijken te weten en de dagtemperaturen bereiken ’tropische waarden’, met de heersende warme zuiderwind. Ik ga opzoek naar dieper water omdat inmiddels ook de grotere exemplaren aan hun paai zijn begonnen op ‘ondieper’ water. Op de diepere wateren vind ik veel grote karpers die loom in het zonnetje liggen tussen de lelievelden en geen aanstalten maken tot azen. Zon dat is wat ze willen en dat is ook niet verwonderlijk, omdat deze diepere wateren nog behoorlijk koud van temperatuur zijn. Grote karpers moeten nou eenmaal op gang komen in het voorjaar. Ik maak heel wat kilometers en vind een groep ‘hongerigen’ tussen een flink dichtgegroeid lelieveld. Dit is ook de enige nog actief azende groep die ik aantref en redelijk makkelijk duikt er één op mijn drijvende aasje. De gevlochten lijn wordt meters meegesleurd dwars door het lelieveld en zodra de vis op open water is begint een pittig gevecht, waarbij mijn top tot de blank doorbuigt. Een rivierkarper kent zijn krachten!.

Overal Paai
Op mijn laatste dag Amsterdam is er echt geen houden meer aan. De vis ligt overal te paaien, op zowel diep als ondiep water. Mijn hengels kunnen terug de foudraal in en de camera kan uit de hoes worden gehaald, het is tijd om te filmen! Ruim 45 minuten aan paaiende karpers verder vind ik het mooi geweest. Het hoogtepunt?, een oranje koi die door werkelijk alle karpers in de buurt belaagd wordt en regelmatig boven het wateroppervlak wordt gelift. Als de zoveelste projectspiegel haar flank raakt krijg ik toch een soort medelijden, wat kan een huidkleurtje uitmaken! Ik zie koi’s, mega spiegels, project spiegels en allerhande formaten grote boezemschub’s vluchtig voorbij schieten en ben na afloop van het filmen nat van hun gespetter, zo dicht zit ik op het vuur.

Elk jaar vormt de paai weer een groots spektakel wat ik niet zou willen missen. Het is een mooie manier om bestanden te registreren / observeren en om te zien of bepaalde karpers nog in leven zijn. Ik sluit de paar dagen Amsterdam af met met achttien kleinere en groter schub’s op verschillende watertypen. Ik weet dat ik te laat ben geweest maar kijk tevreden terug, veel film en fotomateriaal waar ik iets mee kan staat op de SD kaarten en nieuwe bevindingen zijn gedaan. Twee dagen later storten de dag en nachttemperaturen volledig in en zijn we terug op het ‘herfst’ niveau van april. Gelukkig is de 1e paai achter de rug.